توضیحات
ترک انفاق
ازدواج و رفتن بر سر زندگی مشترک موجب پیوند خوردن و وحدت بین زن و مرد می گردد و این به وسیله مودت و دوستی و رعایت مبانی اخلاقی به راه خود ادامه خواهد داد.و هرگاه اعتماد بین طرفین باشد و همکاری این راه به آرامش ختم می گردد و زمانی که در خانواده اختلافی پدید می‌آید، نیاز به اصول و قواعدی احساس می‌شود که بر اساس آن داوری انجام بشود و اختلاف حل شود. درست در این مرحله است که قوانین و مقررات برای حل مسائل وارد حریم خانواده ها می گردد. این قوانین و مقررات، در خصوص هزینه‌های زندگی همسر، وظیفه تامین مخارجی که بر عهده شوهر است خواهد بود که به آن نفقه می گویند و شامل همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن مانند هزینه‌های درمانی و بهداشتی، مسکن، لباس، عذا، وسایل خانه و… می‌شود.و هرگاه از ناحیه مرد پرداخت نشود زن در دادگاه مبادرت به طرح دعاوی کیفری مرتبط با آن می کند که در این مقاله قصد داریم در این خصوص توضیحاتی را بیان می داریم.به طور کلی زمانی که زنان توسط شوهرشان از منزل بیرون رانده می شوند و یا اینکه با وجود زندگی مشترک نفقه ای از طرف مرد دریافت نمی کنند در چنین شرایطی زنان خواهند توانست با مراجعه به دادگاه کیفری محدوده سکونت خود مبادرت به طرح دعاوی کیفری ترک انفاق می نماید.
نفقه چیست؟
نَفَقه در لغت به معنی ؛ هزینه ، خرج ، خرج هر روزه و خرجی معرفی شده است.
از منظر حقوقی و بر اساس ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران ؛ نفقه این چنین تعریف می شود :
«کلیه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن اعم از مسکن ، پوشاک ، غذا، لوازم منزل و هزینه‌های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا بیماری.»
طبق ماده ۱۱۰۲ قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران؛ دو شرط اصلی برای الزام پرداخت نفقه از جانب زوج ضروری است :
- دائمی بودن عقد نکاح : بدین معنی که ؛ در عقود موقت (مگر اینکه در عقدنامه شروطی ذکر شده باشد) ، نفقه ای به زوجه تعلق نمی گیرد.
- تمکین زوجه از زوج : طبق قانون ؛ عدم تمکین عام و خاص زوجه از زوج ، سبب از بین رفتن حق زوجه در خصوص نفقه می شود و طرح شکایت ترک انفاق از جانب دادگاه رد می شود.
جرم ترک انفاق
وقتی وظیفه‌ای برعهده کسی قرار می‌گیرد، باید راهی پیش‌بینی شود که در صورت تخلف از آن وظیفه، انجام آن بر فرد تحمیل شود. در مورد نفقه هم همین‌طور است. وقتی شوهری وظیفه دارد که نفقه همسر خود را بدهد یا مردی باید نفقه فرزند خود را بپردازد، باید راهی باشد که وی را به این کار اجبار کنیم، در غیر این صورت تعیین و تاکید بر این حقوق بی‌فایده خواهد بود. در قوانین ما، کسی که وظیفه نفقه دادن را ترک کند مرتکب جرم «ترک انفاق» شده و مجازات حبس در انتظار اوست. چنین شخصی مجرم بوده و بیش از شش ماه تا دو سال زندانی خواهد شد. اما شرایط تحقق این جرم چیست.
