پست ها

تصرف عدوانی چیست؟

تصرف عدوانی چیست؟ که هر شئ اعم از منقول یا غیر منقول که تحت تصرف و استیلاء شخص قرار دارد نشان دهنده این است که این شئ از آن اوست و مدعی باید برای بدست آوردن و تصرف شئ که نزد دیگری می‌باشد صرفاً می‌تواند اقامه دعوی و از ادله ی اثبات دعوی در صورت وجود استفاده کند تا مرجع قضایی حکم به نفع اودهد و او را به  عنوان مالک و متصرف حقیقی آن شئ یا حق بشناسد.

ید چارچوب مشخص و محدودی ندارد بلکه عامل اصلی در تشخیص آن عرف است و مفاد قاعده این است که استیلا و سلطه فرد بر شئ،مثبت مالکیت آن شخص است مگر اینکه خلاف آن ثابت شود و طبق ماده‌ی ۳۵ ق.م تصرف به عنوان مالکیت دلیل مالکیت است مگر اینکه خلاف آن ثابت شود. و در ماده ۳۱ ق.م که هیچ مالی را از تصرف صاحب آن نمی‌توان بیرون کرد مگر به حکم قانون.

تصرف غاصبانه

از مبانی فقهی و حقوقی است. تصرف شخص در مال غیر به نحو عدوان. (ماده ۳۰۸ قانون مدنی) ید عدوانی اعم از ید غاصبانه است. ید عدوانه شامل هر دو صورت پیش بینی شده در ماده ۳۰۸ قانون مدنی می باشد و حال این که ید غاصبانه فقط شامل شق اول آن است. در غصب، غاصب باید عامداً در مال دیگری تصرف کند ولی در ید عدوانی ممکن است عامداً در مال دیگری تصرف به عمل آید یا از روی جهل و غفلت.

مجازات جرم تصرف عدوانی

مجازات جرم تصرف عدوانی طبق ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی می گوید هر کس … اقدام به هرگونه … تصرف عدوانی یا ایجاد مزاحمت یا ممانعت از حق در موارد مذکور نماید به مجازات ۱ ماه تا یکسال حبس محکوم می شود و دادگاه را موظف به رفع تصرف عدوانی یا رفع مزاحمت یا ممانعت از حق نماید.
دعوای تصرف عدوانی از جمله دعاوی غیرمالی می باشد که خواهان باید هزینه ثبت دعاوی غیرمالی را بر اساس تعرفه معینه که هر ساله از سوی قوه قضائیه تعیین می گردد ابطال نماید

تفاوت و شباهت تصرف عدوانی کیفری با خلع ید

دعوی خلع ید و تصرف عدوانی از جهات زیر با یکدیگر تفاوت دارند:

۱- دعاوی خلع ید شامل عین و منفعت مال منقول و غیر منقول می شود ولی تصرف عدوانی منحصر در مال غیر منقول است.

۲-اجرای حکم صادره در دعاوی خلع ید مستلزم قطعیت حکم می باشد ولی در تصرف عدوانی باتوجه به ماده ۱۷۵ قانون آیین دادرسی مدنی اجرای حکم بدوی  بدون قطعیت مجاز شمرده شده است.

۳-دعاوای تصرف عدوانی بر خلاف دعاوای خلع ید به حکم ماده ۱۷۷ بدون تشریفات و خارج از نوبت رسیدگی می شود.

۴-سند مالکیت در دعوای تصرف عدوانی اماره ی سابقه تصرف است حال آنکه در دعوای خلع ید به عنوان دلیل قطعی مالکیت مورد توجه قرار می گیرد.

۵- منشا دعاوی خلع ید ، مالکیت خواهان است اما منشاء دعاوی تصرف عدوانی ، تصرفات سابق خواهان می باشد

۶- دعاوی خلع ید یک دعوای مالی و مستلزم پرداخت هزینه دادرسی دعاوی مالی است اگرچه در خلع ید مال غیر منقول ، هزینه دادرسی بر اساس قیمت منطقه ای املاک محاسبه خواهد شد. ولیکن دعاوی تصرف عدوانی یک دعوای غیرمالی است که هزینه دادرسی آن با هزینه پرداختی در دعاوی غیر مالی است.